Vào ngày 6/1/2008, Tập thể sinh viên Đông Du đã tổ chức Buổi tọa đàm "Đêm không ngủ" hướng về Hoàng Sa- Trường Sa. Tại buổi tọa đàm có sự hiện diện của Đại diện Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản, Tổng hội người Việt Nam tại Nhật Bản,... cùng đông đảo hơn 100 người tham gia.
Vào đúng 13h30 chiều, Buổi tọa đàm đã được bắt đầu. Sau nghi thức chào cờ và bài phát biểu khai mạc của trưởng BTC anh Hồ Quang Nam, lần lượt các vị khách mời lên phát biểu.
Đầu tiên là bài phát biểu của Tham tán công sứ Bác Nguyễn Minh Hà, nói về chủ trương, quan điểm của Nhà nước về vấn đề Hoàng Sa- Trường Sa. Trong khoảng thời gian gần 30 phút, Bác Nguyễn Minh Hà đã trình bày sơ lược về hiện trạng lịch sử quá trình tranh chấp của 2 quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa, đồng thời cho biết những chính sách, nỗ lực của Đảng và Nhà nước ta trong việc giành lấy chủ quyền 2 quần đảo này.
Về quan điểm, chủ trương của Nhà nước ta, Bác Hà khẳng định "Chủ quyền lãnh thổ là vấn đề thiêng liêng và không thể nhân nhượng", mỗi một tấc đất đã thấm máu của tổ tiên, cha ông ta từ bao đời để lại. Tuy nhiên để thực hiện mục tiêu này, Bác Hà nhấn mạnh cần phải kiên trì, nhẫn nại, dựa trên các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, mà cụ thể Công ước của LHQ về Luật biển năm 1982 và Tuyên bố về cách ứng xử của các bên trên Biển Ðông (DOC). Ngay như hiệp ước biên giới trên đất liền của ta với Trung Quốc phải trải qua quá trình đàm phán dài đến 25 năm, từ 1974 đến 1999 mới kết thúc, dẫu vậy phải đến năm 2008 dự định mới cắm xong được các cột mốc phân định biên giới. Lắng nghe bài phát biểu của Bác Hà, chúng ta mới hiểu được phần nào những nỗ lực, vất vả của Chính phủ ta trong các hoạt động ngoại giao. Với tầm vóc của một đất nước nghèo nàn, kiệt quệ sau chiến tranh, những gì đạt được cho đến ngày hôm nay đã là một thành tích thắng lợi to lớn.
Tiếp theo đó, Giáo sư đại học Nihonjoshi, Thầy Nguyễn Văn Chuyển đã trình bày về sự kiện Hoàng Sa- Trường Sa và quan điểm của chúng ta nên có. Bằng lối nói chuyện dí dỏm nhưng đầy tính thuyết phục, Thầy đã cho chúng ta cái nhìn của người dân Việt Nam. Khi Trung Quốc viện cớ tìm thấy xương của người Trung Quốc ở Hoàng Sa-Trường Sa để tranh giành chủ quyền, Thầy trả lời " Thế Bạch Đằng cũng là của anh à ? Gò Đống Đa cũng là của anh à?", "Ta sợ gì mà không đánh ? Biển bao la hơn rừng, mà du kích là sở trường của chúng ta". Những lời nói của thầy liên tiếp bị gián đoạn vì những tràng pháo tay vang dội cả hội trường.
Trong bài nói chuyện thú vị của mình, thầy Chuyển, cựu chủ tịch của Tổng Hội người Việt tại Nhật, đã kể về không khí của những cuộc biểu tình của người Việt tại Nhật phản đối Trung Quốc trong cuộc chiến tranh biên giới 1979 mà khi đó thầy đã được bầu là Chủ tịch phong trào, chúng ta như cảm nhận được sự nối tiếp truyền thống tốt đẹp, hào hùng mà các bậc đàn anh, các sempai trước để lại. Cũng thật là 1 sự trùng hợp tình cờ khi được thầy cho biết cuộc mít-tin biểu tình ấy cách đây 28 năm đã được diễn ra ngay tại hội trường Komaba, nơi tổ chức buổi tọa đàm ngày hôm nay.
Sau đó, Giáo sư đại học Waseda, Thầy Trần Văn Thọ đã cho mọi người biết về những chiến lược phát triển của Việt Nam trước sự lớn mạnh của Trung Quốc. Qua những trang sử hào hùng của dân tộc, thầy khẳng định rằng đất nước ta có một sức mạnh rất to lớn, và thầy chỉ ra cụ thể đó chính là sức mạnh con người. Thầy còn công bố cho mọi người được biết theo một bản khảo sát mới đây đến năm 2025, GDP của Việt Nam sẽ là 436 tỉ đô la Mỹ (năm 2005 là 47 tỉ đô la Mỹ), và Việt Nam sẽ trở thành nền kinh tế lớn thứ 17 trên thế giới. Với những dẫn chứng đó, thầy kêu gọi người Việt Nam chúng ta hãy tự tin vào bản thân, nhìn thấy đúng sức mạnh của của mình để không ngừng nỗ lực phấn đấu.
Để phát huy tối đa nguồn sức mạnh này, Thầy cho rằng, trước hết chúng ta cần phải tạo ra được cơ chế để có thể trọng dụng được những người tài, phát huy được hết khả năng của mình. Bên cạnh đó, những người thanh niên Việt Nam hiện nay cần phải chú trọng đến“học thật, làm thật”, phải luôn luôn trăn trở làm sao để phát triển đất nước. Ngoài ra, trong xu hướng toàn cầu hoá như hiện nay, Việt Nam cũng cần phải phát triển "sức mạnh mềm" ( soft power; Thuật ngữ này nguyên được áp dụng trong lĩnh vực ngoại giao, quan hệ quốc tế, nhưng cũng có thể áp dụng trong phạm vi rộng hơn để phân tích sức mạnh văn hóa, uy tín quốc tế, sự lôi cuốn, hấp dẫn của một quốc gia, một dân tộc đối với thế giới).
Bài phát biểu của Thầy đã cho chúng ta một cái nhìn rộng lớn hơn, và cảm thấy sự việc Hoàng Sa- Trường Sa hôm nay chỉ là một dấu chấm nhỏ, một phần trên con đường phát triển đi lên của dân tộc.
Cuối cùng, thầy Masashi Kudo, Trưởng đại diện Asia Bunka Kaikan (ABK) lên phát biểu, nói về cái nhìn của người Nhật xung quanh vấn đề Hoàng Sa- Trường Sa. Trong khoảng thời gian ngắn ngủi, thầy nhấn mạnh tinh thần đoàn kết, sự phối hợp không chỉ trong người Việt Nam, mà còn giữa Việt Nam với các nước lân cận như Malaysia, Philippin,..trong việc giải tỏa sức ép bành trướng của Trung Quốc nói riêng, cũng như chống lại tư tưởng chỉ một bộ phận dân tộc hưởng lợi nói chung. Và cùng quan điểm với Bác Hà, thầy cho rằng lời giải tốt nhất cho Việt Nam trong vấn đề Hoàng Sa- Trường Sa vào lúc này là chúng ta phải chú trọng xây dựng, phát triển đất nước trở nên giàu mạnh, không chỉ trên lĩnh vực quân sự, kinh tế mà còn cả sức mạnh "Văn hóa".
Sau ít phút giải lao, chương trình được tiếp tục với phần thảo luận, các vị khách mời trả lời các câu hỏi của các bạn tham gia buổi tọa đàm. Hội trường ngay lập tức nóng lên, các bạn tham gia buổi toạ đàm không ngần ngại đặt ra những câu hỏi dành cho các vị khách mời. Đặc biệt là với Bác Nguyễn Minh Hà, câu hỏi xoay quanh chủ đề chính là: Tại sao chính phủ ta không công bố rộng rãi thông tin về Hoàng Sa- Trường Sa với người dân, và các thắc mắc xung quanh cách giải quyết của Đảng và Nhà nước ta hiện nay.
Để trả lời cho những câu hỏi trên, Bác Hà lần nữa khẳng định lập trưởng của Nhà nước trước sau như một, là vấn đề lãnh thổ là không thể nhân nhượng. Tuy nhiên để thực hiện được điều này, chúng ta cần phải khôn khéo, tìm cách cố giữ lấy môi trường hòa bình để phát triển đất nước, mà như bác đã tóm gọn vào trong 1 chữ "Nhẫn". Nói đến đây, chúng ta bỗng nhớ thời kì đất nước buổi đầu mới giành độc lập trong những năm 1945, nhớ đến Hiệp định sơ bộ với Pháp năm 1946, với câu nói nổi tiếng của Bác Hồ, "chính sách của ta hiện nay là chính sách Câu Tiễn, nhưng nhẫn nhục không phải là khuất phục".
Trong không khí hừng hực của hội trường, Bác Hà cũng tâm sự, mặc dù đã có 35 năm kinh nghiệm trong công tác ngoại giao, nhưng bản thân bác cũng khiêm tốn chỉ tự nhận mình chỉ mới học được một nửa dưới của chữ "Nhẫn" mà thôi. Phải có một lòng yêu nước, một tinh thần bền bỉ lắm mới có thể vững tay lèo lái đất nước qua những đoạn gập ghềnh, những thời điểm khó khăn của dân tộc. Và bác mong tất cả chúng ta, hãy tin tưởng vào sự lãnh đạo sáng suốt, tài tình của Đảng và Nhà nước đã được thử thách qua hai cuộc kháng chiến.
Cuối buổi tọa đàm, anh Trần Hoài Vũ, đại diện cho thanh niên, sinh viên Việt Nam tại Nhật phát biểu cảm nghĩ của mình. Chúng ta cũng rất vui mừng khi được anh cho biết Hội thanh niên, sinh viên Việt Nam Vysa cũng sẽ tổ chức một buổi nói chuyện về Hoàng Sa- Trường Sa trong thời gian tới.
Buổi tọa đàm dự định từ 13h30 đến 15h30, nhưng đã kéo dài đến 16h30 mới kết thúc. Còn rất nhiều câu hỏi, còn rất nhiều tâm tư vẫn chưa được bày tỏ, nhưng trên hết, hình ảnh Bác Nguyễn Minh Hà rời chỗ ghế dành cho khách mời xuống ngồi cùng với các bạn sinh viên để cùng nhìn về một hướng, hình ảnh các anh như Mai Hoàng đứng suốt buổi tọa đàm để chờ đợi đặt câu hỏi, là những dấu ấn không thể phai mờ của buổi tọa đàm. Lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết của nhân dân Việt Nam bất diệt !
